Διάλεξη

"Σχεδιάζοντας για τις Αισθήσεις: 
υλικότητα και αισθητηριακή αντίληψη των αντικειμένων"

Γιώργος Λιαμάδης
Επικ. Καθηγητής Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ


Η καθολική ηγεμονία της όρασης που ξεκινά από την οφθαλμοκεντρική αντίληψη της γνώσης και της αλήθειας στην Αρχαία Ελλάδα και κορυφώνεται στη σύγχρονη δυτική κοινωνία του θεάματος, ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ανισότιμη συμβολή των αισθήσεων στην αντίληψη των πραγμάτων γύρω μας.

Το σύγχρονο τεχνοκρατούμενο αστικό περιβάλλον, εκμηδενίζει τις ευκαιρίες απρόσκοπτης λειτουργίας των άλλων αισθητηρίων, σε σημείο πλέον η σχετική συμβολή της αφής στα βιώματά μας να έχει κατέλθει στο 1,5%, της γεύσης στο 1%, της όσφρησης στο 3,5% και της ακοής στο 11% έναντι του 83% της όρασης.

Μέσα από τη φαινομενολογική προσέγγιση παραδειγμάτων από το χώρο της αρχιτεκτονικής και του βιομηχανικού αντικειμένου, η διάλεξη επιχειρεί να καταδείξει τη σπουδαιότητα όλων των αισθήσεων στην πρόσληψη του σχεδιασμένου περιβάλλοντος, για να καταλήξει στη διατύπωση της ανάγκης να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο των αισθήσεων στον τρόπο που σχεδιάζουμε και αντιλαμβανόμαστε το χώρο και τα αντικείμενα που μας περιβάλλουν.

Ακόμη κι αν η όραση κυριαρχεί, η αρχιτεκτονική των αντικειμένων οφείλει να διακρίνεται όχι από μιαν απλά οπτική, αλλά μια αντιληπτική οργάνωση. Η βαθύτερη επιθυμία της φύσης μας να αντιλαμβανόμαστε και να βιώνουμε τα αντικείμενα μέσα από όλες μας τις αισθήσεις, υπαγορεύει στο σχεδιαστή να αποκαταστήσει τη διαταραγμένη αυτή ισορροπία, δίνοντας προσοχή στην ποσότητα και ποιότητα των υφών, των ήχων και των οσμών στα αντικείμενα που δημιουργεί.